Antoni Łatacz
kapitan lekarz | |
Data i miejsce urodzenia |
19 listopada 1893 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
między 16 a 19 kwietnia 1940 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Antoni Łatacz (ur. 19 listopada 1893 w Bobrówce k. Białegostoku, zm. między 16 a 19 kwietnia[1] 1940 w Katyniu) – kapitan lekarz rezerwy Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Piotra i Weroniki z Bojarzyńskich[3]. Studia medyczne rozpoczął w Wilnie, kontynuował i ukończył na Akademii Wojskowo-Lekarskiej w Petersburgu. Brał udział w I wojnie światowej. Walczył w szeregach II Korpusu Polskiego w Rosji[4]. Uczestniczył w obronie Śląska Cieszyńskiego (wojna polsko-czechosłowacka)[5] oraz w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 1 pułku piechoty. 24 września 1920 jako lekarz 7 pułku piechoty Legionów został zatwierdzony w stopniu kapitana lekarza „z grupy byłych Korpusów Wschodnich i armii rosyjskiej”[6][7]. Pod koniec 1921 był młodszym lekarzem 16 pułku piechoty[8].
Po zakończeniu działań wojennych przeszedł do rezerwy. W 1923 i 1924 jako kapitan rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 813 lokatą miał przydział do 3 batalionu sanitarnego. Pozostawał w kadrze zapasowej 3 Szpitala Okręgowego, podlegał pod PKU Białystok[9]. Pracował jako lekarz w Goniądzu, a od 1932 roku w Suchowoli[1][2].
W sierpniu 1939 został zmobilizowany do samodzielnego batalionu sanitarnego Korpusu Ochrony Pogranicza. Podczas kampanii wrześniowej pełnił służbę w szpitalu polowym w Równem. Po agresji sowieckiej, nie chcąc zostawić rannych bez opieki został wzięty do niewoli. Według stanu kwietnia 1940 był jeńcem kozielskiego obozu. Z Kozielska wysłał do bliskich dwa listy. Między 15 a 17 maja 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[1] – lista wywózkowa 029/1 poz. 56 nr akt 2418[10], z 13 kwietnia 1940[1][11]. Został zamordowany między 16 a 19 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[1]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji z 13 maja 1943 pod numerem 1817. Przy szczątkach Antoniego Łatacza znaleziono książeczkę wojskową, pismo białostockiego urzędu wojewódzkiego, uprawnienie do wykonywania praktyki lekarskiej, dewizkę od zegarka[12][13]. Figuruje na liście AM-216-18174 i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem: GARF-64-01817. Nazwisko Łatacza znajduje się na liście ofiar (pod nr 01817) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 126, w Nowym Kurierze Warszawskim nr 132 z 1943. W Archiwum Robla (pakiet 02483-04) w rzeczach znalezionych przy ppor. rez. Mieczysławie Jankowskim znajduje się kalendarzyk z zapisanym nazwiskiem Łatacza wraz z adresem ul. Mokotowska 17 m. 28, Warszawa.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Walecznych (trzykrotnie)[5][14],
- Medal Niepodległości (9 października 1933)[15],
- Krzyż za Obronę Śląska Cieszyńskiego II kl. (2 października 1919)[16]
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – pośmiertnie 1 stycznia 1986[17]
- Médaille Interalliée[4].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[18]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Dąb Pamięci posadzili uczniowie Gimnazjum w Suchowoli, certyfikat nr 1802/1499/WE/2009[19][20][21].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, s. 449.
- ↑ a b Jędrzej Tucholski , Mord w Katyniu, 1991, s. 159 .
- ↑ Kiński i inni, Katyń, Księga Cmentarna, 2000, s. 358 .
- ↑ a b „Dziennik Personalny” (R.3, nr 9), MSWojsk, 14 kwietnia 1922, s. 269 .
- ↑ a b „Dziennik Personalny” (R.2, Nr 41), MSWojsk, 6 grudnia 1921, s. 1612 .
- ↑ „Dziennik Personalny” (R.1, nr 38), MSWojsk, 6 października 1920, s. 959 .
- ↑ Księgi Cmentarne, podają, że awans do stopnia kapitana otrzymał w 1921 roku
- ↑ „Dziennik Personalny” (R.2, nr 42), MSWojsk, 24 grudnia 1921, s. 1670 .
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw, MSWojsk, 1934, s. 750 .
- ↑ Jędrzej Tucholski , Mord w Katyniu, 1991, s. 657 .
- ↑ Na liście wywózkowej Rosjanie wstawili błędną datę urodzenia - 1896
- ↑ Listy katyńskie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie – Archiwum Państwowe w Lublinie [online], lublin.ap.gov.pl [dostęp 2018-08-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-07] (pol.).
- ↑ Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943, s. 216.
- ↑ „Polska Zbrojna”, Warszawa, 4 grudnia 1921, s. 3 .
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 235, poz. 255 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Franciszek Latinik: Walka o Śląsk Cieszyński w r. 1919. Cieszyn: 1934, s. 142. [dostęp 2020-05-06].
- ↑ Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”. „Dziennik Ustaw RP”. 2, s. 30, 1986-04-10. Londyn: Minister Sprawiedliwości..
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Bohaterowie – Strona 290 – Katyń… ocalić od zapomnienia [online] [dostęp 2019-03-05] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-01] (pol.).
- ↑ Gimnazjum w Suchowoli - 72 Rocznica Zbrodni Katyńskiej [online], www.gimnazjumwsuchowoli.pl [dostęp 2019-03-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-06] .
- ↑ Telewizja Polska S.A , Dęby Pamięci w Suchowoli [online], bialystok.tvp.pl [dostęp 2019-03-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-06] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rocznik Oficerski Rezerw. Warszawa. Ministerstwo Spraw Wojskowych. 1934.
- Dzienniki Personalne, Warszawa, Ministerstwo Spraw Wojskowych.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.
- Kapitanowie lekarze II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Kampanii Wrześniowej 1939 r.
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (trzykrotnie)
- Odznaczeni Krzyżem za Obronę Śląska Cieszyńskiego II klasy
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Katyniu
- Pochowani na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu
- Polacy odznaczeni Medalem Zwycięstwa
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-czechosłowackiej (strona polska)
- Urodzeni w 1893
- Zmarli w 1940